W historii Auschwitz zapisali się nie tylko zwykli więźniowie, ale także postacie, które już wcześniej znane były opinii publicznej. Wśród nich znaleźli się politycy, działacze podziemia, artyści i naukowcy. Ich losy są szczególnie poruszające, bowiem odzwierciedlają tragedię inteligencji i elit II RP w okresie okupacji niemieckiej. Mimo swego statusu i pozycji społecznej zostali poddani nieludzkiemu traktowaniu i doświadczyli piekła obozu koncentracyjnego na własnej skórze.
Losy więźniów politycznych w Auschwitz
Historia Józefa Cyrankiewicza
Józef Cyrankiewicz był socjalistą, działaczem ruchu robotniczego i więźniem Auschwitz od 1940 do 1945 roku. Przeszedł wszystkie kręgi piekła obozowego - od zwykłego więźnia po funkcjonariusza w obozowej administracji. Po wojnie Cyrankiewicz został premierem PRL. Choć sam przeżył obóz, jego powojenna działalność polityczna budziła wiele kontrowersji.
Alfred Nakielski - dziennikarz w obozie
Alfred Nakielski był dziennikarzem i satyrykiem przedwojennym. Trafił do Auschwitz w 1940 roku i pracował w obozowej kancelarii. Prowadził potajemny dziennik, w którym opisywał mechanizmy funkcjonowania obozu. Po wojnie wydał go jako książkę "Kronika Oświęcimska". Jest to unikatowe świadectwo codzienności w nazistowskim obozie śmierci.
Witold Pilecki - autor raportów na temat Holocaustu
Rotmistrz Witold Pilecki dobrowolnie trafił do Auschwitz w 1940 roku, by zbierać informacje dla polskiego podziemia. Przez blisko 3 lata wysyłał raporty, alarmujące świat o zagładzie Żydów. Jego heroiczna postawa to symbol polskiego ruchu oporu. Po wojnie został skazany przez komunistów na karę śmierci. Dopiero w ostatnich latach doczekał się należnego uznania.
Wybitni działacze ruchu oporu
Tadeusz Hołuj - jeden z przywódców konspiracji
Major Tadeusz Hołuj ps. "Holda" był członkiem Szarych Szeregów i żołnierzem AK. W 1944 trafił do Auschwitz, gdzie był jednym z przywódców konspiracji obozowej. Po wojnie aktywnie działał w organizacjach kombatanckich. Do końca życia upominał się o prawdę historyczną na temat martyrologii Polaków.
Jerzy Bielecki - uciekinier z Auschwitz
Jerzy Bielecki to bohaterski więzień, który zorganizował ucieczkę swojej ukochanej - Cygance Cylinie Arieli. Wyprowadził ją z obozu udając esesmana w lipcu 1944. Po wojnie poślubili się. Ich historię miłości, która pokonała okrucieństwo Auschwitz, opisano w wielu książkach i filmach.
Stanisław Dubois - założyciel podziemnej organizacji
prof. Stanisław Dubois był literaturoznawcą UMCS. W 1939 zaangażował się w działalność konspiracyjną. W Auschwitz od 1942 roku zakładał grupy ruchu oporu. Organizował sabotaż i dywersję. Po wyzwoleniu obozu został rektorem UMCS.
Artyści i pisarze osadzeni w obozie
Władysław Szpilman - autor "Pianisty"
Władysław Szpilman - wybitny pianista pochodzenia żydowskiego. W 1942 trafił do getta warszawskiego, a później do obozu. Cudem uniknął śmierci. Jego losy zainspirowały książkę "Pianista", na podstawie której nakręcono głośny film.
Tadeusz Borowski - poeta i prozaik
Tadeusz Borowski to poeta i autor głośnych "Opowiadań oświęcimskich". Sam był więźniem Auschwitz. W swojej twórczości bezlitosnie obnażał mechanizmy obozowej zagłady. Popełnił samobójstwo w 1951, nie mogąc uporać się z traumą wojenną.
Otto Freundlich - niemiecki rzeźbiarz modernistyczny
Otto Freundlich był niemieckim artystą awangardowym. Jego prace uznano za "sztukę zwyrodniałą". W 1943 trafił do Auschwitz, gdzie zginął. Dopiero po latach doceniono jego dorobek i wpływ na sztukę modernistyczną.
Więźniowie narodowości żydowskiej
Elie Wiesel - pisarz i noblista
Elie Wiesel to żydowski pisarz urodzony w Rumunii, więzień Auschwitz i Buchenwaldu. Po wojnie stworzył ponad 50 książek o Holocaustcie. Za działalność na rzecz pokoju i pamięci o Zagładzie otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla w 1986 r.
Roman Frister - polski pisarz pochodzenia żydowskiego
Roman Frister przeżył obóz w Auschwitz jako nastolatek. Po wojnie został pisarzem, autorem głośnych książek "Autoportret z pamięci" i "Byłem tylko numerem". Jego twórczość to poruszające świadectwo Holocaustu oczami dziecka.
Alter Szmul Fajwiszys - rabin z Gorlic
Rabin Alter Szmul Fajwiszys trafił do Auschwitz wraz z całą gminą żydowską z Gorlic. Prowadził tajne nabożeństwa i nauczanie Tory dla współwięźniów. Został zamordowany w 1942 r. za odmowę ciężkiej pracy w szabat.
Losy dzieci w Auschwitz
Historia Anny Frank
Anna Frank była żydowską nastolatką z Niemiec. Ukrywała się z rodziną w Amsterdamie. Po aresztowaniu trafiła do Auschwitz, a później do Bergen-Belsen, gdzie zmarła na tyfus. Jej pamiętnik, wydany po wojnie, obiegł cały świat.
Blizny Zofii Posmysz - autorki "Pasażerki"
Zofia Posmysz trafiła do Auschwitz jako nastolatka. Przeszła piekło obozu i marszów śmierci. Po wojnie opisała swoje przeżycia w głośnej powieści "Pasażerka", na podstawie której nakręcono film i operę.
Mały Jakov - tragiczne przeżycia chłopca
Jakov Bararon był żydowskim dzieckiem z Grecji. Trafił do Auschwitz w wieku zaledwie 6 lat. Był wykorzystywany do eksperymentów medycznych. Po wojnie wyemigrował do Izraela i opowiedział światu o piekle dzieci w obozie.
Naukowcy i lekarze ofiary systemu
Profesor Stanisław Pilarski - wykładowca UJ
Profesor Stanisław Pilarski był wykładowcą farmacji na UJ. W gestapo zaangażowanie w tajne nauczanie. Zginął w 1944 w trakcie egzekucji profesorów UJ. Do końca prowadził wykłady i seminaria dla współwięźniów.
Maksymilian Rutkowski - chirurg i działacz konspiracji
Dr Maksymilian Rutkowski był znanym chirurgiem i społecznikiem. Działał w AK i pomagał Żydom. Aresztowany w 1943 trafił do Auschwitz, gdzie pracował w obozowym szpitalu. Po wojnie był profesorem Akademii Medycznej we Wrocławiu.
Halina Nelken - pediatra i społeczniczka
Dr Halina Nelken była znaną warszawską pediatrą żydowskiego pochodzenia. Prowadziła tajne komplety dla dzieci. W Auschwitz pracowała w szpitalu dziecięcym, ratując najmłodsze ofiary. Po wojnie kierowała oddziałem pediatrii w Instytucie Matki i Dziecka.
Losy więźniów Auschwitz - podsumowanie
Losy wybitnych więźniów Auschwitz pokazują, że terror niemieckich obozów nie omijał nikogo - ani prostych ludzi, ani elit. Naukowcy, lekarze, artyści, politycy i działacze społeczni, traktowani byli tak samo okrutnie, jak zwykli więźniowie. Mimo swej pozycji i statusu zostali poddani upodleniu, głodowi, chorobom, katorżniczej pracy i okrutnym eksperymentom. Wielu z nich poniosło śmierć w komorach gazowych lub od kul. Inni przetrwali, aby po wojnie dać świadectwo zbrodniom nazistowskich Niemiec. Ich losy uświadamiają nam jak wielką tragedią dla Polski i świata był Holocaust.
Tagi
Udostępnij artykuł
