Kara siedmiu lat więzienia dla Bolesława Bieruta była wymierzona za jego działalność w nielegalnej Komunistycznej Partii Polski. Jak się okazuje, już w latach 20. Bierut był szkolony do pracy wywiadowczej przez Sowietów. Mimo to, wyrok sądu nie dotyczył współpracy Bieruta z NKWD, a jedynie nielegalnej działalności politycznej. Pięć lat spędził w ciężkim więzieniu w Rawiczu, co paradoksalnie uratowało mu później życie. Wielu jego partyjnych towarzyszy padło ofiarą czystek w Związku Radzieckim.
Bierut skazany na 7 lat za działalność komunistyczną
Bolesław Bierut został skazany w 1933 roku na karę 7 lat więzienia za działalność w nielegalnej Komunistycznej Partii Polski. Wyrok nie dotyczył jego rzekomej współpracy z radzieckimi służbami specjalnymi, a jedynie udziału w zakazanej partii komunistycznej.
Bierut od młodości angażował się w działalność komunistyczną. W 1918 roku wstąpił do Komunistycznej Partii Robotniczej Polski. Partia ta była nielegalna w ówczesnej Polsce. Bierut wielokrotnie był aresztowany przez polską policję za swoją działalność.
W grudniu 1933 roku ponownie został aresztowany i postawiony przed sądem za działalność komunistyczną. Za to przestępstwo skazano go na 7 lat pozbawienia wolności. Trafił do ciężkiego więzienia w Rawiczu.
5 lat w ciężkim więzieniu
Bierut spędził w więzieniu 5 lat w bardzo ciężkich warunkach. Nie poddał się jednak, zachowując hart ducha i podtrzymując na duchu współwięźniów.
Ostatecznie wyszedł na wolność w 1938 roku po ogłoszonej amnestii. Wyrok ocalił mu później życie, gdyż wielu działaczy KPP padło ofiarą czystek w Związku Radzieckim pod koniec lat 30.
Sowieci szkolili Bieruta do pracy wywiadowczej
Jak się okazuje, Bolesław Bierut miał kontakty z radzieckimi służbami specjalnymi jeszcze przed II wojną światową. W 1925 roku uczestniczył w szkoleniu KPP pod Moskwą. Było to kryte kursy pracy wywiadowczej i dywersji.
Bierut uczył się tam podstaw szpiegostwa, sabotażu oraz konspiracji. Prowadzącymi zajęcia byli funkcjonariusze radzieckich organów bezpieczeństwa. Nie ma jednak dowodów, że Bierut został zwerbowany na stałe.
Niemniej kontakty te zaowocowały po wybuchu II wojny, kiedy Bierut zaczął regularnie wykonywać zadania wywiadowcze dla NKWD z okupowanego Mińska.
W nagrodę stanowisko w powojennej Polsce
Praca Bieruta dla Sowietów na terenach okupowanych została sowicie wynagrodzona po wojnie. Stalin obsadził go na czele polskiej partii komunistycznej. A w 1947 roku Bierut został prezydentem Polski.
Jego rządy zapisały się jako okres nasilenia terroru i łamania praw człowieka w Polsce. Bierut realizował wiernie dyrektywy nadchodzące z Moskwy, nie cofając się przed niczym, by utrwalić w Polsce władzę komunistów.
Czytaj więcej: Historia YMCA w Polsce: Początek działalności organizacji w kraju
Bierut nie był etatowym pracownikiem NKWD
Często pojawiają się opinie, że Bolesław Bierut był etatowym funkcjonariuszem NKWD jeszcze przed wojną. Nie znajduje to jednak potwierdzenia w faktach.
On stał się etatowym funkcjonariuszem Kominternu, to była jego "centrala", a nie mityczne NKWD – wyjaśnia historyk dr Rafał Spałek.
Bierut rzeczywiście ściśle współpracował z Kominternem – międzynarodową centralą ruchu komunistycznego. Był komunistą z przekonania i chętnie angażował się w działalność wywrotową wymierzoną w "burżuazyjne" rządy Europy.
Jednak nie było go stać na służbę wywiadowczą dla Związku Radzieckiego. Dopiero II wojna światowa i niemiecka okupacja stworzyły ku temu dogodne warunki.
Bierut zbierał informacje dla NKWD w Mińsku
Sytuacja Bieruta zmieniła się diametralnie, gdy w 1941 roku znalazł się na terenach okupowanych przez Niemców. Podjął wtedy pracę urzędnika w strukturach administracji niemieckiej w Mińsku.
Była to idealna okazja do zbierania informacji wywiadowczych. Bierut donosił Sowietom o nastrojach wśród ludności białoruskiej, plotkach wśród niemieckich urzędników oraz o sytuacji w okupacyjnym aparacie władzy.
Nazwisko używane przez Bieruta | Jan Rutkowski |
Okres współpracy | 1941-1944 |
Miejsce pracy | Urząd aprowizacji w Mińsku |
Zadania | Zbieranie informacji o nastrojach społecznych i sytuacji na zapleczu frontu |
Wszystko wskazuje na to, że Bierut działał za wiedzą i zgodą NKWD. W zamian otrzymał prestiżowe stanowisko w powojennej Polsce, realizując wiernie polecenia nadchodzące z Moskwy.
Podsumowanie
Przedstawiona historia Bolesława Bieruta pokazuje, jak z pozoru zwykły człowiek stał się jednym z najbardziej znienawidzonych dyktatorów w polskiej historii. Droga Bieruta do władzy wiodła przez komunistyczne podziemie, radzieckie szkolenia, polskie więzienie aż do kolaboracji z Sowietami podczas II wojny światowej.
Bierut od młodych lat angażował się w komunistyczną działalność, za co został skazany w II RP na 7 lat więzienia. Przeżył jednak wojnę, w przeciwieństwie do wielu swoich towarzyszy - dzięki temu, że zgodził się wykonywać zadania wywiadowcze dla NKWD. Nagrodą było powojenne stanowisko prezydenta i możliwość realizowania moskiewskich dyrektyw.
Artykuł pokazuje, jak z pozoru drugorzędny działacz komunistyczny, dzięki bezwzględności i brakowi skrupułów zrobił błyskawiczną karierę w powojennej Polsce. Nie cofnął się przed łamaniem praw człowieka i budową systemu terroru, byle tylko utrzymać się przy władzy z nadania Moskwy.
Bierut budzi dziś odrazę jako wykonawca moskiewskich poleceń, a zarazem twórca komunistycznej dyktatury w Polsce. Dla kontrastu - jego 7-letni wyrok w II RP jawi się niemal jako akt sprawiedliwości dziejowej i zapowiedź tego, co miało nadejść w kolejnych latach jego krwawych rządów.