Niezwykła postać, której życie i twórczość na zawsze zapisały się w kulturze rosyjskiej. Bułat Okudżawa, urodzony 9 maja 1924 roku w Moskwie, był wybitnym poetą, pieśniarzem i prozaikiem. Jego rodzice, aktywni działacze partii komunistycznej, zostali ofiarami stalinowskich represji, co odcisnęło piętno na jego losie. Okudżawa doświadczył cierpień wojny jako nastoletni ochotnik, walcząc na froncie jako saper.
Trudne dzieciństwo i wojna
Bułat Okudżawa, znany rosyjski poeta, przyszedł na świat 9 maja 1924 roku w Moskwie. Jego urodziny przypadły na burzliwy okres w historii Rosji. Pochodził z rodziny działaczy komunistycznych, co odcisnęło piętno na jego losie. Ojciec został rozstrzelany w 1937 roku podczas stalinowskich czystek, a matka spędziła 18 lat w łagrach.
Doświadczenie wojny zdefiniowało dalsze życie młodego Bułata. W wieku 17 lat ochotniczo zaciągnął się do armii radzieckiej, pełniąc służbę jako saper i żołnierz artylerii ciężkiej. Walczył między innymi na froncie kaukaskim, gdzie został ranny w bitwie pod Mozodokiem. Okrucieństwa wojenne wywarły ogromny wpływ na jego twórczość.
Po zakończeniu działań wojennych Okudżawa kontynuował naukę i ukończył eksternistycznie szkołę średnią. Następnie podjął studia filologiczne na Uniwersytecie w Tbilisi, aby w końcu osiąść w Moskwie po zrehabilitowaniu matki w 1956 roku.
Początki kariery poetyckiej
Pasja do poezji i muzyki towarzyszyła Okudżawie od najmłodszych lat. Już podczas studiów w Tbilisi wydał swój debiutancki tomik wierszy "Lirika". Trzy lata później ukazał się kolejny zbiór zatytułowany "Wyspy". W Moskwie pracował jako redaktor w gazetach, ale marzeniem poety było poświęcenie się twórczości.
W kręgach literackich zyskiwał coraz większą popularność dzięki swoim lirycznym piosenkom wykonywanych przy akompaniamencie gitary. Zaczął występować w moskiewskich "Klubach piosenki amatorskiej", które wymykały się cenzurze władz. Wspólnie z innymi rosyjskimi poetami, takimi jak Bella Achmadulina czy Jewgienij Jewtuszenko, stworzył nurt pieśni autorskich.
- Wkrótce jednak władze partyjne zaczęły postrzegać twórczość Okudżawy jako zagrożenie, co skończyło się jego wykluczeniem z partii komunistycznej.
Odtąd publikacje poety mogły ukazywać się jedynie w drugim obiegu, poza zasięgiem oficjalnej cenzury.
Czytaj więcej: Górnicy z Katowic zdradzają sekret: prowokujące zasady zachowania w pracy
Życie i twórczość w ZSRR
Mimo utrudnień ze strony reżimu, Bułat Okudżawa cieszył się niesłabnącą popularnością wśród Rosjan. Jego twórczość poruszała tematy zakazane w oficjalnym nurcie, takie jak tragiczne losy jednostek podczas stalinowskich represji czy niedola żołnierzy na froncie. Pisał również powieści historyczne, których bohaterami byli buntownicy walczący z tyranią.
Radziecka legenda poetycka odwiedzała wielokrotnie Polskę, która stała się jego drugą duchową ojczyzną. Podczas koncertów bywał porównywany do Juliana Tuwima ze względu na podobny styl - połączenie smutku i ironii. Polscy artyści chętnie wykonywali jego utwory, a w 1968 roku ukazała się pierwsza płyta z piosenkami Okudżawy.
Po upadku ZSRR rosyjski poeta został doradcą prezydenta Borysa Jelcyna. Odrzucił jednak propozycję odznaczenia orderem, twierdząc, że ordery "do poetów nie pasują". Zmarł 12 czerwca 1997 roku w Paryżu podczas tournée koncertowego.
Bez wątpienia Bułat Okudżawa zapisał się w historii jako wybitny twórca i rozpoznawalna radziecka legenda. Jego wpływ na kulturę rosyjską pozostaje niezaprzeczalny.